50 Yılın Türk Mizah ve Karikatürü

50 Yılın Türk Mizah ve Karikatürü
Semih Balcıoğlu-Ferid Öngören-Toplam 614 Sayfa
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları-1973
Kapak: Said Maden

Cumhuriyetin 50.Yılı Dizisi: 4
Karikatür -Semih Balcıoğlu
Mizah-Ferit Öngören

Karikatür Örnekleri

01-Ali Galip Altuncul

02-Oğuz Aral

03-Tekin Aral

04-Tümer Argın

05-Necmi Rıza Ayça

06-Ercan Akyol

07-Semih Balcıoğlu

08-Erdoğan Başol

09-Halim Büyükbulut

10-Zeki Beyner

11-İsmail Biret

12-Sinan Bıçakçıoğlu

13-Erdoğan Bozok

14-Ratip Tahir Burak

15-Suha Bulut

16-Sami Caner

17-Şevki Çankaya

18-Yalçın Çetin

19-Nezih Danyal

20-Şadi Dinççağ

21-Ferruh Doğan

22-Veysel Donbaz

23-Selma Emiroğlu

24-Altan Erbulak

25-Orhan Ener

26-Mustafa Eremektar

27-Salih Erimez

28-Eflatun Nuri Erkoç

29-Ali Ulvi Ersoy

30-İbrahim Ersaraç

31-Ramiz Gökçe

32-Ruhi Görüney

33-Cemal Nadir Güler

34-Sururi Günsen

35-Zahir Güvemli

36-Sedat Nuri İleri

37-Güngör Kabakçıoğlu

38-Bedri Koraman

39-Kozma Togo

40-Hüseyin Mumcu

41-Hulki Onaran

42-Tan Oral

43-Orhan Önal

44-Ferit Öngören

45-Münif Fehim Özarman

46-Faruk Özkurt

47-Orhan Özdemir

48-Erdoğan Özer

49-Refik Öztürk

50-Turhan Selçuk

51-Meral Simer

52-Burhan Solukçu

53-Şevket Sürek

54-Metin Şanlı

55-Halit Şekerci

56-Salim Tuncer

57-Oğuz Turan

58-Nehar Tüblek

59-Rauf İsmet Ulukut

60-Orhan Ural

61-Mustafa Uykusuz

62-Meray Ülgen

63-Suat Yalaz

64-Raşit Yakalı

65-Tonguç Yaşar

66-Özcan Yaltı

67-Mesut Yavuz

68-Cafer Zorlu

Şiirde Mizah ve Hiciv Örnekleri

01-Neyzen Tevfik
02-Halil Nihat Boztepe
03-Fazıl Ahmet Aykaç
04-Namdar Rahmi Karatay
05-Faruk Nafiz Çamlıbel
06-Orhan Seyfi Orhon
07-Yusuf Ziya Ortaç
08-Necdet Rüştü Efe
09-Orhan Veli Kanık
10-Oktay Rıfat
11-Aziz Nesin
12-Orhon Murat Arıburnu
13-Mehmet Kemal
14-Suat Taşer
15-Özdemir Asaf
16-S.Aldanır
17-Salah Birsel
18-Ümit Yaşar Oğuzcan
19-Metin Eloğlu

Cumhuriyet Dönemi ve Mizah

Mizah, kültür hayatının bir parçası olarak bizi ilgilendiriyor. 1923-1973 yılları arası, Türkiye’de Cumhuriyet kültürünün genel bir birikimini işaret eder. Türkiye’deki mizah ürünleri, elli yıllık Cumhuriyet kültür birikimi içinde anlam kazanıyor. Nitekim, Türkiye’deki mizah birikimi, Cumhuriyet kültürünün genel yapısına uygun bir gelişme göstermiştir. Buna göre, Cumhuriyet kültürünün bilinen politik, sosyal ve ekonomik özelliklerini kısaca belirtmeli.

Cumhuriyet; politik yönden, bir padişahlık iradesinden, kişiye kulluk yönetiminden kurtuluşun gururu ve sevincidir. Bunun sonucu Cumhuriyet, halk iradesine, demokrasiye bağlılığın adı oluyor. Saray ile mizah arasın¬daki ilişkiler, Cumhuriyetle birlikte bitmiş olur; yerine, halk iradesini temsil etmesi öngörülen partiler ile mizah arasındaki ilişkiler gelişme ve çeşitlenme göstermiştir.

Cumhuriyet kültürü; sosyal alanda, Ortaçağın dar ve eski çemberinden kurtulmayı; bilimsel olmak anlamında, Batı kültürüne açılmayı ifade etmiştir. Bu köklü dönüşüm, Cumhuriyet mizahının temel yapısını belirlemiştir. Geleneksel ve değiştirilmeye elverişsiz mizah kalıpları, Cumhuriyetle birlikte ortadan silinecek, Batı etkisi mizahımızda bütünüyle egemen olacaktır. Mizah; Cumhuriyette konu, biçim, tarz vb. yönlerden çeşitlenme gösterecek; anonimlikten kişileşmeye doğru giden bir eğilimin varlığı kesinleşecektir. Cumhuriyet kültürü, ekonomik yönden, lonca sisteminden çağdaş sanayi toplumuna yönelişi ifade ediyor. Bu alanda mizahın uğradığı en büyük değişimi, basın ve basılı mizah birikimi işaret edecektir.

Cumhuriyet mizahını tarih boyutu içinde de ele almak gerekir. Kendisine özgü, renkli ve zengin bir Osmanlı mizah geleneği söz konusudur. Bunun gibi, kişilikli bir Selçuklu mizahı günümüze kadar etkisini sürdürebilmiştir. Selçuklu öncesinde Anadolu’nun köklü bir mizah çatısı var.

Elli yıllık Cumhuriyet mizahının özellikle ikinci yarısında, bu geleneksel mizah ürünleri, gittikçe artan bir etkinlikle varlıklarını duyurmaktadırlar.

Cumhuriyet mizahını yalnızca bir Batı etkisi özetleyemiyor. Yine Cumhuriyet mizahı, geleneksel sözlü mizahın basına aktarılmış görünüşünden de ibaret değildir. Cumhuriyet kültürü gibi, Türkiye’deki mizah da geleneksel mizah ile Batı mizahının yeni bir bireşimi olarak kişiliğini ortaya koyacaktır. Gerçekten de, ilk insan başarılarından buyana Anadolu, Doğu ve Batı kültürlerinin çağlarına göre kişilikli bireşimlerini ifade ve işaret edegelmiştir. Coğrafya yapısının Anadolu’ya uygun gördüğü bu iki kültürün kaynaştırılması görevini, Cumhuriyet Türkiye’si en geniş çapta gerçekleştirmenin çok büyük olan güçlüklerini yenebilme çabası içinde görünüyor.

Anadolu kültürünün gerçekleşegeldiği üstün bireşimler, her çağda çok geniş bir yeryüzü dilimini yakından ilgilendirmiş, Türkiye’nin Doğu ve Batısındaki ülkeleri derinden etkilemesini bilmiştir. Bu tarih boyutu içinde, ne Batıya öykünmek yanlıları, ne de Doğuyu sürdürmek yanlıları doğru olanı işaret edemiyorlar. Doğru olan ve şimdiye değin yapılagelen, bu iki kültürün kişilikli ve üstün bir düzeyde kaynaşmasını sağlayan bireşimi ortaya çıkaracak bir yaratıcılıktır. Bu anlamda, bir kültür bunalımı içinde bulunduğumuz söyleniyorsa, bu bunalıma ayrı bir saygı ve büyük bir umutla bağlanmalıyız. Çünkü bu bunalım, gerçekleştirmek zorunda bulunduğumuz köklü kültür yaratıcılığının doğum sancılarıdırlar. Mizah, kültür yaratıcılığı konusunda azımsanmayacak adımlar atmış durumdadır.

Mizah Hikayesi Örnekleri

01-Hüseyin Rahmi Gürpınar
02-Ahmet Rasim
03-Osman Cemal Kaygılı
04-Ercüment Ekrem Talu
05-Burhan Felek
06-Rıfat Ilgaz
07-Aziz Nesin
08-Adnan Veli
09-Bülent Oran
10-Suavi Süalp
11-Hüseyin Korkmazgil
12-Oktay Verel
13-Yalçın Kaya
14-Vedat Saygel
15-Muzaffer İzgü

Kitabın tamamını PC nize indirmek için tıklayın

(Kitapta yazılarda ve bazı karikatürlerde taramanın sağlıklı yapılmaması nedeniyle sözcüklerin bir kısmı çıkmamıştır-Tarama işlemi tarafımdan yapılmadığı halde elimden geldiğince düzeltmeye çalıştım)